این روش آزمون به منظور تعیین مشخصات تقطیر فرآورده های نفتی که ممکن است در صورت تقطیر در فشار اتمسفر تجزیه شوند، استفاده می شود. داده های به دست آمده از این روش می تواند به عنوان یکی از ویژگی‌های فرآورده های نفتی که اغلب شامل محدودیت‌های فرآیند تقطیر است، مورد استفاده قرار گیرد. هر دو روش دستی و روش خودکار مشخص شده است.

تقطیر در خلا

تقطیر در خلا یکی از بهترین روش‌های آزمایشگاهی و صنعتی است که برای جداسازی مواد در محلول‌های مایع به کار می‎رود. در این روش، محلول مورد نظر را تحت خلا قرار می‌دهند و این امر باعث پایین‌تر آمدن دمای محلول خواهد شد. در نتیجه‌ی این کار می‌توان با صرف انرژی کمتر، مواد محلول را از یکدیگر جدا نمود، در صورتی که خاصیت مواد کاملا حفظ بشوند.
استفاده از روش تقطیر در خلا، برای محلول‌هایی مناسب است که مواد موجود در آنها، دمای تبخیر و همچنین دمای جوش بالایی در اتمسفر دارند. در ادامه مطالب نیز به بررسی دستگاه تقطیر در خلا می‌پردازیم.

موارد استفاده از دستگاه تقطیر در خلا

از دستگاه تقطیر خلا در موارد بسیاری می‌توان استفاده نمود که عبارتند از:
• تقطیر نفت خام
برای جدا نمودن هیدروکربن‌های جداگانه نفت از روش تقطیر در خلا استفاده می‌شود. بعد از استخراج کردن نفت از زمین، به صورت مستقیم استفاده آنچنانی نخواهد داشت و بایستی که از طریق فناوری‌های صنعتی پالایش و پتروشیمی، به انواع مختلفی از فراورده‌های نفتی تبدیل شود.
در صنعت پرکاربرد فراوری و پتروشیمی نفت، می‌توان به راحتی و با استفاده کردن از فناری و تجهیزات خاص، نفت خام را به محصولاتی کاربردی‌تر تبدیل نمود.
تصفیه نفت خام را به طور کلی فرآیند تصفیه روغن خام طبیعی زیرزمینی می‌دانند که می‌توان به کمک آن انواع مختلفی از فرآورده‌های نفتی را تهیه کرد. این مواد سوخت‌های ضروری برای انواع مختلف خودروها، هواپیماها، لوکوموتیوها، کشتی‌ها و… را شامل می‌شوند.
روغن حاصل از تقطیر را نیز می‌توان به مواد اولیه مختلف برای صنایع پروشیمی، همچون بنزین، گازوئیل، روغن سنگین و محصولات دیگر تبدیل نمود.
• بازیابی نمودن حلال
برای بازیابی کردن حلال‌ها از محیط، می‌توان از فرآیند تقطیر در خلا استفاده کرد.
• تقطیر با پشتیبانی خلا
می‌توان از فرآیند تقطیر در خلا، در تولید مواد مختلف دارویی و همچنین مواد شیمیایی استفاده کرد.

اجزای تشکیل دهنده دستگاه تقطیر در خلا

دستگاه تقطیر در خلا، به طور عمده از موارد زیر تشکیل شده است:

• یک عدد موتور برای چرخاندن بالن تبخیر یا شیشه‌ی کوچک حاوی نمونه
• مجرای بخار برای خروج بخار‌های محلول نمونه
• سیستم خلا برای کاهش فشار محفظه و افزایش سرعت تبخیر
• حمام آب گرم برای حرارت دادن به مایع
• کندانسور به همراه یک مارپیچ برای خنک شدن بخارها و تبدل آنها به مایع
• فلاسک جمع‌آوری حلالی که دوباره مایع شده است.
• یک عدد موتور برای برداشتن سریع فلاسک تبخیر از درون حمام آب گرم.

دستگاه تقطیر در اتمسفر

از دستگاه تقطیر در اتمسفر، می‌توان برای اهداف مختلفی استفاده نمود که موارد زیر را شامل می‌شود:
• اندازه‌گیری جوش انواع هیدورکربن‌ها
• اندازه‌گیری جوش انواع فرآورده‌های نفتی
• اندازه‌گیری جوش انواع حلال‌ها
• اندازه‌گیری جوش انواع مختلف سوخت‌ها
علاوه بر اندازه‌گیری کردن ویژگی‌های فنی مواد نفتی، دستگاه تقطیر در اتمسفر، نقش مهمی در تعیین نحوه نگهداری کردن از مواد، تولید و انبارداری مواد پالایشگاه خواهد داشت.
اهمیت استفاده از دستگاه تقطیر در اتمسفر
تقطیر در اتمسفر، به عنوان آزمون اصلی برای تعیین کردن نقطه جوش فرآورده‌های نفتی مختلف شناخته می‌شود. تقطیر در اتمسفر بیانگر میزان فراریت در هیدروکربن‌های نفت است و همچنین نقش مهمی در ایمنی، کارایی و نحوه انبارداری این مواد ایفا می‌کند. به قولی می‌توان گفت که وظیفه اصلی دستگاه تقطیر در اتمسفر عبارت است از:
“تعیین کردن تمایل انواع هیدروکربن‌های نفتی، برای تولید بخارهایی که به صورت خود به خودی قابلیت انفجار دارند.”

موارد ایمنی در استفاده از دستگاه تست تقطیر در اتمسفر

برای اینکه نتیجه دلخواهی از کارکرد دستگاه تقطیر در اتمسفر حاصل شود، بایستی یک سری نکات و فنی و ایمنی را رعایت نمود که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
• دستگاه باید برروی سکوی ترازو آزمایشگاه قرار بگیرد.
• باید از سیم‌کشی و اتصالات برقی اطمینان حاصل کرد.
• فاصله محل قرار گرفتن دستگاه با دیوارهای اطراف باید حداقل ۲۰ سانتی‌متر باشد.
• هیچ نوع وسیله‌ای نباید بر روی دستگاه قرار بگیرد.
• تمیز نمودن دستگاه، باید با دقت تمام انجام بگیرد تا ضربه‌ای به آن وارد نشود.
• باید مراقب باشید که ضدیخ و الکل موجود در حمام مبرد، با تکان دادن به داخل دستگاه نریزد؛ چراکه می‌تواند منجر به سوختگی برد و سایر قطعات آن شود.
• هنگام انجام آزمون، به هیچ عنوان نباید ترمومتر و یا همان دماسنج الکترونیکی از بالن خارج شود و همچنین نباید بالن و هیتر دستگاه تقطیر لمس شود. بعد از پایان تست نیز باید از دست زدن به هیتر و بالن دستگاه خودداری کرده تا کاملا دمای آنها کاهش یابد.